DRAMA
Drama : techniki, strategie, scenariusze / Kamila Witerska. - Warszawa : Difin, 2011.
Drama rozwija się dzięki ludziom, którzy widzą w niej coś więcej niż „odgrywanie scenek”. Każdy praktyk dramy ma swoje ulubione techniki, za pomocą których realizuje zamierzone cele. Techniki i strategie dramowe są otwarte na eksploracje, transformacje i kombinacje, są one istotą dramy „pociętej” i dwupłaszczyznowej, której fabuła jest wielokrotnie przerywana i poddawana rozmaitym zabiegom poznawczym. Jest pocięta na kawałki, a to, co dzieje się w przestrzeni między fragmentami dramowej fabuły jest ważniejsze od niej samej.
Niniejsza publikacja została napisana, a właściwie spisana z doświadczeń pracy dramą i z potrzeby ich uporządkowania. Składa się z przykładowych konspektów zajęć dramowych oraz ćwiczeń ilustrujących techniki i strategie. Teoria ma tutaj charakter wprowadzający i porządkujący praktykę. Książka ma służyć nauczycielom, pedagogom twórczości, trenerom psychoedukacji, pedagogom szkolnym, pedagogom społecznym, arteterapeutom jako podręczny zbiór narzędzi niezbędnych do pracy dramą – technik, strategii i przykładowych scenariuszy. Jej prosta i przejrzysta struktura pozwoli na błyskawiczne odszukanie interesującego odbiorcę elementu i zastosowanie go w praktyce.
Z okładki książki
Drama na różnych poziomach kształcenia / Kamila Witerska. - Łódź : Wydaw. Akademii Humanistyczno-Ekonomicznej, 2010.
Drama często postrzegana jest jako metoda, która polega na tworzeniu inscenizacji, podczas której aktywność werbalna i niewerbalna ucznia nakierowana jest na kreację i prezentację ról. Utożsamiana jest ze spektaklem teatralnym, z tą tylko różnicą, że w dramie nie ma podziału na widza i aktora. Nauczyciele nie stosują dramy, wyrażając obawę, że „po takiej lekcji uczniom nie zostanie nic w zeszytach”. Abstrahując od tego, że ważniejszy jest ślad w pamięci ucznia, rozwój myślenia i odczuwania emocji, niż ślad w jego zeszycie, należy zaprzeczyć przedstawionemu powyżej mitowi, traktującemu dramę jako odegranie ról, czyli swego rodzaju doświadczenie pozbawione refleksji. (…)
Drama edukacyjna nie jest jedynie fikcyjną opowieścią rozpoczynającą się od rozdzielenia ról, polegającą na stworzeniu inscenizacji poprzez kreację i prezentację ról, kończąca się dyskusją. Dramowa fabuła jest bowiem wielokrotnie przerywana i poddawana rozmaitym zabiegom poznawczym dzięki stosowaniu strategii pogłębiających, których narzędziem są techniki (konwencje) dramowe oraz środki dydaktyczne.
Z okładki książki
Jak rozwijać aktywność twórczą dzieci i młodzieży : drama w nauczaniu, wychowaniu i biblioterapii / Maria Gudro-Homicka. - Warszawa : Difin, 2015.
Książka „Jak rozwijać aktywność twórczą dzieci i młodzieży” to zbiór scenariuszy do pracy z dziećmi w klasach I-VI szkoły podstawowej. Pokazany w niej sposób dramowej pracy z tekstem literackim został wzbogacony o obszerne uwagi dotyczące ich realizacji i wskazówki wieloletniego praktyka. Szczególną wartością scenariuszy jest perspektywa humanistyczna, oparta na priorytecie rozwijania osobowości jako całości, pracy z emocjami i rozmowie o wartościach.
Publikacja może służyć wszystkim nauczycielom przedmiotów humanistycznych – polonistom, historykom, ale także terapeutom, arteterapeutom, bibliotekarzom, katechetom, etykom, pedagogom czy psychologom szkolnym.
Z okładki książki
Drama w stop-klatce : w kierunku pozytywnej zmiany społecznej / pod red. nauk. Adama Jagiełły-Rusiłowskiego ; artykuł Johna Somersa przeł. Rafał Chodasz. - Warszawa : Stowarzyszenie Praktyków Dramy Stop-Klatka, 2010.
(…) Niniejsza książka (…) jest z jednej strony zapisem wspaniałego doświadczenia pracy tą metodą bardzo oddanych działeczek Stowarzyszenia Praktyków Dramy STOP-KLATKA, z drugiej zaś próbą przekonania do tej metody jeszcze nieprzekonanych. Dramy, moim zdaniem, nie można nauczyć nawet z najlepszej książki. Trzeba jej spróbować w grupie prowadzonej przez fachowca. Odważyć się zrobić ten krok. Mam nadzieję, że lektura tej publikacji pomoże wahającym się (…).
Ze słowa od redaktora naukowego – Adama Jagiełły-Rusiłowskiego
Drama wzmacnia : metoda dramy w edukacji antydyskryminacyjnej i obywatelskiej / [red. merytoryczna Małgorzata Winiarek-Kołucka]. - Wyd. 2 zm. - Warszawa : Stowarzyszenie Praktyków Dramy STOP-KLATKA, 2016.
(...) zamieszczamy w książce gotowe narzędzia dramowe oraz fragmenty scenariuszy i warsztatów. Zdecydowaliśmy się na to z uwagi na dynamicznie rozwijający się rynek osób pracujących dramą w Polsce – praktyków i trenerów dramy jest coraz więcej. Zwiększa się również liczba osób chcących nauczyć się pracy tą metodą. Coraz częściej kierowane są do nas prośby o podzielenie się naszymi własnymi doświadczeniami wykorzystania dramy w pracy z różnymi grupami. Zaprezentowane scenariusze zostały stworzone w odpowiedzi na potrzeby konkretnych grup warsztatowych, z którymi pracowali ich autorzy i autorki. Drogi Czytelniku i Droga Czytelniczko, sięgając po nie, przede wszystkim kierujcie się celem własnych zajęć oraz potrzebami grupy, z którą pracujecie (…).
Ze słowa do czytelników autorstwa: Małgorzaty Winiarek-Kołuckiej, Agnieszka Buśk, Marta Hamerszmit. Zarząd Stowarzyszenia Praktyków Dramy STOP-KLATKA
Drama i happening w edukacji przedszkolnej / Maria Królica. - Kraków : Oficyna Wydawnicza "Impuls", 2006.
(…) podstawą w stosowaniu dramy w nauczaniu jest wykorzystanie form teatralnych i środków artystycznego wyrazu – słowa, muzyki, plastyki, tańca – opartych na znakach kodów komunikowania się, jakimi są: dźwięk, barwa, ruch, mina. Opisany przez teoretyków i praktyków dramy związek między stosowaniem jej jako metody edukacyjnej a efektami uzyskiwanymi w rozwoju wychowanków zachęcił pedagogów wielu krajów do pracy metodą dramy (…).
Mam nadzieję, że książka (…) stanie się zachętą do podejmowania ciekawych działań edukacyjnych, które pozwolą osiągać satysfakcjonujące efekty w zakresie rozwoju pełnej osoby dziecka.
Ze wstępu
Drama na lekcjach języka polskiego w szkole średniej / Anna Dziedzic, Janina Pichalska, Elżbieta Świderska. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1992.
Książka nasza składa się z trzech części:
- pierwsza, napisana przez Annę Dziedzic, wyjaśnia istotę dramy jako metody,
-druga, również autorstwa Anny Dziedzic, zawiera opis struktur dramy angielskiej oraz uwagi na temat ich wykorzystania w dydaktyce polonistycznej,
-trzecia, opracowana przez Janinę Pichalską i Elżbietę Świderską, obejmuje zapisy zajęć prowadzonych metodą dramy (…).
Lekcje polonistyczne, przeprowadzane po zajęciach dramowych, mają pokazać, jak przeżycie utworu przez uczniów i rozbudzenie ich wyobraźni można wykorzystać do dalszej interpretacji utworu literackiego (…).
Od Autorek
Proszę pani, czy będzie dziś drama ? : scenariusze lekcji języka polskiego w klasach IV-VI / Agnieszka Matus, Otylia Wiśniewska. - Płock : "Korepetytor" Marian Gałczyński, 2000.
Proszę pani, czy będzie dziś drama ? - te słowa słyszymy od naszych uczniów przed niemal każdą lekcją języka polskiego. To nie tylko pytanie, w tym zdaniu kryje się oczekiwanie na potwierdzenie, prośba. (…) Drama wymaga kreatywności, ale także ją kształci. Jest to metoda niewątpliwie atrakcyjna dla uczestników zajęć – także dla prowadzącego. (…) Drama to metoda nauczania i wychowania. Dostarcza także nauczycielowi głębokich przeżyć i refleksji, daje wiarę w sens tego, co robi. To niezwykle ważne w pracy pedagoga.
Wszystkie scenariusze zajęć lekcyjnych zawarte w tej książce zostały sprawdzone w praktyce, niektóre wielokrotnie. Znajdują się w nich propozycje różnorodnych, starannie przemyślanych i zaplanowanych działań, podporządkowanych konkretnym celom, które zostały sformułowane wcześniej (…) .
Ze wstępu napisanego przez autorki
Drama a wychowanie / Anna Dziedzic. - Wyd. 3. - Warszawa : Wydawnictwa CODN - Centralny Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, 2000.
(…) Książkę tę traktuję jako praktyczny poradnik metodyczny dla nauczycieli. Dlatego starałam się bardzo szczegółowo opisać wszystkie dramy. Jednocześnie mam świadomość, że żaden zapis nie jest w stanie oddać specyficznego charakteru i atmosfery tych zajęć. Przedstawione dalej dramy trwają długo, dwie, i czasem trzy jednostki lekcyjne. Każdy scenariusz składa się z następujących części: informacja wstępna o tym, jak doszło do powstania konkretnej dramy; informacja o uczestnikach; szczegółowe cele ogólnorozwojowe, wychowawcze i dydaktyczne; techniki dramowe, stosowane w zajęciach; szczegółowy opis przebiegu dramy; uwagi o realizacji oraz sugestie na temat kontynuacji tematu i dalszej pracy z młodzieżą (…).
Od autorki
Pedagogika dramy : teoria i praktyka / Krystyna Pankowska. - Warszawa : "Żak", 2000.
(…) Książka przeznaczona jest dla wszystkich zainteresowanych dramą, w tym, głównie dla nauczycieli i animatorów kultury. Opracowanie będzie także służyć studentom, głównie kierunków pedagogicznych, do usystematyzowania i pogłębienia ich wiedzy na temat dramy.
Książka przedstawia własną, autorską koncepcję teorii dramy – dramy jako formy naturalnej aktywności człowieka, stanowiącej podstawę spontanicznych zachowań w autentycznych sytuacjach, jak również sposób naturalnego przyswajania tzw. wiedzy życiowej. Dopiero na tak przyjętych założeniach zbudowana została teoria dramy edukacyjnej.
Ten sposób patrzenia na dramę znalazł zatem również swoje odzwierciedlenie w strukturze niniejszej pracy (…).
Ze wstępu
Drama w szkole podstawowej : propozycje lekcji dla klasy IV, V, VI wg podręczników M. Nagajowej "Słowo za słowem", "Słowa zwykłe i niezwykłe", "Słowa i świat" / Anna Dziedzic, Maria Gudro. - Kielce : Wydaw. Pedagogiczne ZNP, 1998.
(…) Drama na lekcji języka polskiego pomaga w analizie i interpretacji utworu literackiego, pogłębia przeżycie i zrozumienie losów bohaterów. Kształci i rozwija takie umiejętności polonistyczne jak: opis, opowiadanie, charakterystyka; dyskusja, argumentacja; wzbogaca i precyzuje słownictwo, rozwija elokwencję słowa; kształci i rozwija różne umiejętności w pisaniu, np. list, dziennik, pamiętnik.
Nasza publikacja składa się z dwóch części: teoretycznej myśli o dramie i praktycznej egzemplifikacji czyli scenariuszy zajęć poprowadzonych tą metodą.
Od autorek – Anny Dziedzic i Marii Gudro
Edukacja przez dramę / Krystyna Pankowska. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1997.
(…) Czym jest drama? Jest edukacją przez działanie włączające emocje i wyobraźnię. Istota jej stosowania polega na stwarzaniu sytuacji, w których uczniowie mogliby się identyfikować z innymi osobami. Jest formą badania tematu z wykorzystaniem podstawowej właściwości, którą posiada każdy człowiek – umiejętności wchodzenia w role. (…) Drama, odrywając ucznia od codzienności, rozładowuje kompleksy i napięcia psychiczne, pomaga w nawiązywaniu emocjonalnych kontaktów z otoczeniem, rozbudza wiarę we własne siły (...).
Ze wstępu
Drama w wychowaniu dzieci i młodzieży / Brian Way ; tł. z ang. Elżbieta Nerwińska, Krystyna Pankowska. - Warszawa : Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1990.
Napisanie takiej książki zabiera dużo czasu. Gdy się ją kończy i drukuje, autor poznaje wiele nowych rzeczy w zakresie tej tematyki. Ale tak być powinno. Próbowałem zebrać kilka przemyśleń i szczegółów na temat praktycznych doświadczeń dramy z młodzieżą, pragnąc pomóc nauczycielom w ciągle rozwijającej się sferze praktyki edukacyjnej. Po dziesięciu latach książkę tę można będzie czytać jak historię, ponieważ jej problematyka jest wciąż tak nowa, że wiele jeszcze trzeba się dowiedzieć i zrozumieć (…).
Ze wstępu